در ۲ سال اخیر رنج تولید مسکن کاهش یافت، در واقع تولید در ۲ سال اخیر به قریب ۲۰۰ هزار تا ۳۰۰ هزار واحد کاهش یافت. یکی از دلائل آن هم این بود که دولت مکرراً اعلام کرد که می‌خواهد ۴ میلیون مسکن بسازد، این مسئله سازندگان خصوصی را که دنبال سود بودند ترساند و سرمایه‌های خرد بخش خصوصی را از این حوزه فراری داد.

بر اساس آمار بانک مرکزی متوسط قیمت هر متر مسکن در تهران به ۸۱ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان رسیده است. البته کارشناسان نرخ واقعی را بیش از این‌ها برآورد کرده اند. با توجه به دستمزد ماهیانه قاطبه جامعه، خانه دار شدن به رویای دست نیافتنی بدل شده است.

ناصر رضایی معاون شرکت عمران شهر‌های جدید وزارت مسکن گفت: اکر ما هر دهک را ۸ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر در نظر بگیریم تا دهک ۶ کشور توان خرید خانه را ندارند و تا دهک ۴ و ۵ هم حتی توان اجاره و حتی نگهداشت خانه را هم ندارند، یعنی در مسکن مهر‌های ما برخی خانواده‌ها حتی توان پرداخت شارژ اندک ساختمان را هم ندارند.

معنای حرف‌های رضایی آن است که ۳۴ تا ۴۲ میلیون نفر از جمعیت کشور حتی توان پرداخت اجاره را هم ندارند. در این بین دولت که در مبارزات انتخاباتی قول ساخت ۴ میلیون مسکن را داده بود، کماکان به انتشار آمار‌های رنگی ادامه می‌دهد.

سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور در میان بهت و حیرت کارشناسان مسکن مدعی شد در حال حاضر ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار واحد مسکونی در حال ساخت است.

این در حالی است که یکی از مسئولین مرکز پژوهش‌های مجلس با حضور در صداوسیما اظهار کرد: «در حال حاضر در حدود ۳۰۰ هزار واحد مسکونی در حال ساخت است که البته آن هم در مراحل ابتدایی ساخت قرار دارد»

تفاوت آمار مرکز پژوهش‌ها و دولت بسیار چشمگیر است و خشم جامعه از وعده‌های رنگی و دروغ‌های مکرر مسئولین نیز در حال افزایش است.

اخیراً ویدئوی منتشر شد که یک نفر از متقاضیان خشمگین مسکن مهر خطاب به بذرپاش وزیر راه و شهرسازی می‌گوید: «تو این‌ها را آورده‌ای (جمعیت حاضر) تا قول ساخت مسکن در ۴ سال دیگر را به آن‌ها بدهی من همان کسی هستم که ۴ سال قبل ثبت نام کردم و هنوز مسکن ام را تحویل نگرفته ام»

در خصوص آمار‌های عجیب و غریب رئیس جمهور با دو تن از کارشناسان حاذق بازار مسکن گفتگو کردیم.

عرضه مسکن در بهترین حالت بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار واحد بوده است

مهدی سلطان محمدی از مدیران سابق وزارت راه و شهرسازی در اینباره به آفتاب‌نیوز گفت: واقعیت این است که الان ممکن است مسئولین اینگونه فکر کنند که اگر اراده نمایند، یک میلیون یا ۴ میلیون واحد ساخته شود، این واحد‌ها ساخته می‌شود و در واقع تولید مسکن به فرمان مسئولین حرکت می‌کند. ابداْ چنین نیست! تولید مسکن به پارامتر‌های مختلفی از جمله توان تولید ملی و تقاضای بازار بستگی دارد، در ۱۰ سال گذشته توان خرید خانوار در کشور کاهش یافته است. خانوار‌ها نتوانسته اند پس انداز کنند، مسکن که با درآمد ماهیانه تهیه نمی‌شود، خرید مسکن غالباً حاصل درآمد طول عمر یک فرد یا درآمد بین نسلی است، از سوی دیگر سازندگان هم با توجه به رشد قیمت مسکن و هزینه ساخت با بحران مواجه هستند، سیستم بانکی هم به دلیل تسهیلات تکلیفی منابع بخش مسکن را به دیگر حوزه‌ها شیفت داده است، ظرفیت تولید مسکن در سالیان اخیرحداکثر و در بهترین حالت بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار واحد بیشتر نبوده است؛ که البته این مقدار کمتر از تقاضا است و این وضعیت در حال حاضر هم ادامه دارد. عرضه مسکن امری مستقل از اراده مسئولین است واین واقعیت‌های بازار است که خروجی تولید را مشخص می‌کند.

بانک‌ها و دولت توان تامین مالی مسکن را ندارند

این کارشناس بازار مسکن افزود: در حال حاضر نیز عرضه مسکن با سال‌های اخیر فرقی نکرده است و نمی‌توان انتظار داشت، رشد چشمگیری به وجود آید. این ساختمان‌های هم که تحت عنوان طرح ملی مسکن و نظایر آن توسط دولت ساخته می‌شود، از نظر مالی که دولت منابع چندانی در اختیار ندارد و در انتها چاره‌ای جزء رجوع به سیتم بانکی وجود ندارد، سیستم بانکی هم که دستش خالی است و توان تامین ساخت مسکن در این حدود را با شرایط فعلی ندارد. می‌ماند منابع بخش خصوصی، سرمایه گذاران و متقاضیان، که آن‌ها هم در این وضعیت توان افزایش عرضه را ندارند. در حال حاضر تولید مصالح ساختمانی و نیروی انسانی ما محدودیتی ندارد و محدودیت اصلی منابع مالی ما است، من انتظار ندارم که این عدد تحول چشمگیری پیدا کند و سطح تولید بالاتر برود، هر چند که مسئولین نیز آمار اعلام کنند و اراده کنند. مسئولین آمار می‌دهند که ما اراده کردیم یا در مراحل اولیه هستیم، این آمار‌ها مربوط به مراحل اولیه هستند، اگر زمین هم مجانی باشد که البته رایگان نیست، هزینه‌های ساخت مسکن چنان بالا است که هر چه طرح جلوتر برود منابع بیشتری می‌طلبد و معلوم نیست این آمار‌های گفته شده تا چه حد رنگ واقعیت به خود بگیرد.

معلوم نیست این ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار واحد ادعای دولت هیچ کدام اصلاً پی ساختمان ریخته شده

بیت الله ستاریان دیگر کارشناس بازار مسکن در مورد تفاوت آمار مرکز پژوهش‌ها و قوه مجریه گفت: وقتی مسئولین می‌گویند این مقدار مسکن در حال ساخت است، معمولاً منظور این است که تصمیم گرفته شده، یا زمانی که می‌روند نقشه‌ها را تهیه کنند، یا زمین را تخصیص دهند گفته می‌شود این مقدار در حال ساخت است، در واقع به مسکنی که نیم درصد پیشرفت کار داشته با مسکنی که ۹۷ درصد پیشرفت داشته گفته می‌شود در حال ساخت. در اینجا باید پرسید آیا واقعاً این مقدار خانه در مرحله شناژ است یا کارفرما در حال ساخت واقعی است؟ زمانی آمار‌ها واقعی است که مثلاً گفته شود ۵۰۰ هزار واحد تحویل می‌دهیم یا در حال تحویل هستیم. معمولاً دولتی‌ها اگر با چند جا صحبت کنند و زمین‌های تخصیص یابد و مذاکراتی با تعاونی‌ها صورت گیرد، همه این‌ها را در آمار در حال ساخت محاسبه می‌کنند. بنابر این معلوم نیست این ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار واحد ادعای دولت هیچ کدام اصلاً پی ساختمان ریخته شده و آجری روی آجر گذاشته شده یا خیر؟ ممکن است مثلاً یک تعداد محدودی مثل ۳۰ تا ۴۰ هزار واحد مسکن تا در مرحله ۶۰ تا ۷۰ درصد ساخت باشند. وزارت مسکن و و دولت باید آمار شفاف بدهند نه در هم و کتره ای، مثلاً بگوید اینقدر ساختمان در مرحله ۶۰ و ۷۰ درصد است، این مقدار هم فقط صحبت کرده ایم و صرفاً در مرحله تخصیص زمین و نقشه و حرف است.

تولید مسکن در ۲ سال اخیر به کمتر از ۳۰۰ هزار واحد کاهش یافت

وی افزود: کلاً به طور میانگین بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار واحد در سال متوسط تولید ۱۰ سال گذشته بوده است، اما در ۲ سال اخیر یک مقداری رنج تولید کاهش یافت، در واقع تولید در ۲ سال اخیر به قریب ۲۰۰ هزار تا ۳۰۰ هزار واحد کاهش یافت. یکی از دلائل آن هم این بود که دولت مکرراً اعلام کرد که می‌خواهد ۴ میلیون مسکن بسازد، این مسئله سازندگان خصوصی را که دنبال سود بودند ترساند و سرمایه‌های خرد بخش خصوصی را از این حوزه فراری داد. خود دولت هم نتوانست به وعده اش عمل کند، در همه دنیا ساخت مسکن دست بخش خصوصی است، شعار باید اصلاح می‌شد، اول می‌ساختند و بعد از ساخت اعلام می‌کردند و بهره برداری سیاسی می‌نمودند، تا بخش خصوصی را بی جهت فراری ندهند. عمده سازندگان ما خُرد هستند و آن‌ها با این پیش بینی که قرار است تعداد بالای مسکن عرضه شود سرمایه‌های خود را خارج کردند. بار‌ها هشدار دادیم رسانه‌ای کردن میزان ساخت در آینده و برخورد سیاسی و غیر مسئولانه با حوزه مسکن کار غلطی است. در حال حاضر هم بر این باور نیستم که تولید مسکن به ۴۰۰ هزار واحد برسد و تا ۳۰۰ هزار واحد هم به سختی خواهد رسید.